Ekstremite kaybı nedir? Ekstremite Latince bir kelime olup kol ve bacaklar anlamına gelir. Burada yer alan çok sayıda kemik vardır. Ekstremite, kendi içerisinde üst ve alt olarak ikiye ayrılmaktadır. Bir organın uç kısmı olarak ifade edilir.
Her iki bölgede yer alan kemikler farklılık gösterir. Temel olarak üst ekstremite omuz, kol, ön kol, el bileği ve elden meydana gelir. Burada yer alan bazı eklemler şu şekildedir;
- Sternoclavicular eklem
- Acromioclavicular eklem
- Glenohumeral eklem
- Scapulotorasik eklem
Bunların dışında üst ekstremite içerisinde yer alan kaslardan bazıları da şu şekildedir;
- Deltoideus
- Rotator Cuff
- Humerus
- Biceps Brachii
- Triceps Brachii
Alt eksremite nedir ise vücudun alt bölümünü meydana getirmektedir. Burada pelvis, uyluk, diz, bacak, ayak bileği ve ayak yer almaktadır. Burada mevcut kaslardan bazıları aşağıda olduğu gibidir;
- Gluteus Minimus
- Gluteus Medius
- Gluteus Maksimus
- Anterior ve Posterior Tilt
Ekstremite kaybı nedir ise temel olarak alt ya da üst bölgede meydana gelen kayıpları içerir. Sağ alt, sol alt gibi kavramlar ise kaybın nerede meydana geldiğini gösterir.
Üst ve Alt Ekstremite Yaralanmaları Nelerdir?
Üst ve alt ekstremite yaralanmaları vücudun farklı yerlerinde meydana gelebilir. Üst ekstremite yaralanmaları incelendiği zaman omuz bölgesiyle ilgili şu sendromlar görülür;
- Sıkışma sendronu
- Rotator Cuff yırtığı
- Akut öne omuz çıkığı
- Akut arkaya omuz çıkığı
- Superior Labrum Anterior Posterior Lezyonu
- Biseps kasının uzun tendonunun kopması
Bunların dışında bölgeyi ilgilendiren farklı yaralanmalar da vardır. Söz konusu yaralanmalardan bazıları aşağıda yer aldığı gibidir;
- Lateral epikondilit
- Medial epikondilit
- Dirsek kırıkları
- Dirsek çıkıkları
- Biceps tendiniti
- Medial ve posterolateral bağ yaralanmaları
- Scaphoid kırığı
- Parmak kırıkları
Alt ekstremite yaralanmaları ile farklı konuları içerisinde almaktadır. Maddeler halinde bunlar aşağıda olduğu gibi olup incelenebilir;
- Sporcu kasık ağrısı
- Sporcu fıtığı
- Periostit
- Snapping hip
- Adduktor tendinit
- Quadriceps kontüzyonu
- Uyluk bölgesi bursitleri
- İliotibial band sürtünme sendromu
- Menisküs yaralanmaları
- Ön çapraz bağ yaralanması
Bunların her biri farklı alanlarda görülmektedir. Üst ve alt ekstremite yaralanmaları ana hatları ile bu şekildedir. Tedavi yöntemleri her birinde farklılık gösterir.
Ekstremite Kaybı Nedir ve Neden Olur?
Ekstremite kaybı nedir, alt ya da üst bölgede meydana gelen kayıpları ifade eder. Bunun nedenleri her hastada farklılık gösterebilir. Ancak ana hatları ile incelendiği zaman şu gibi sebepler fark edilir;
- Kan Dolaşımı İle İlgili Sorunlar
- Şiddetli Vakalar
- Trafik Kazaları Sonucu Yaralanmalar
- Askeri Çatışmalar Sonucunda Yaralanmalar
- Farklı Sebeplerden Meydana Gelen Yaralanmalar
- Kanser
- Doğum Kusurları
Ancak ampütasyon uygulamasına karar vermeden önce hastayı tıbbi açıdan optimize etmek çok önemlidir. Özellikle şu gibi belirtilerde doktorlar, hastalarda bu uygulamaya karar verebilir;
- Onarılamaz Travma
- Kan Kaynağının Onarılamaz Kaybı
- Kötücül Hastalık
- Şiddetli Kontraktür
- Enfeksiyon
- Konjenital Deformiteler
- Yanıklar
- Termal/Elektriksel Yaralanma
- Donma
- Periferik Vasküler Hastalık
- Diyabetten Kaynaklanan Komplikasyonlar
Eksremite kaybı nedir bu bakımdan dış uzuvların tamamının ya da bir bölümünün çıkartılması için yapılan ameliyatları içermektedir.
Ekstremite Kaybı Türleri Nedir?
Ekstremite kaybı alt ve üst vücut bölümlerinde yapılabilir. Alt ve üst eksremite kaybı kendi içerisinde şu gibi alanlara ayrılır;
- Diz üstü Eksremite Kaybı
- Diz Altı Eksremite Kaybı
- Alt Bacak, Ayak Ve Ayak Parmaklarının Çıkarılması
- Kol Eksremite Kaybı
- El Eksremite Kaybı
- Parmak Eksremite Kaybı
- Ayak Eksremite Kaybı
- Ayağın Bir Kısmının Çıkarılması
- Ayak Parmağı Eksremite Kaybı
Bunların dışında farklı durumlar da yer almaktadır.
Ekstremite Kaybında Oluşabilecek Komplikasyonlar
Üst ve alt ekstremite yaralanmaları veya farklı sebeplerden dolayı hastalar ameliyata alınabilir. Bu durumda ekstremite kaybı olarak ifade edilen durumlar yaşanır. Operasyon ardından karşılaşılabilecek bazı komplikasyonlar yer almakta olup şöyledir;
- Fantom uzuv ağrısı/duyuları: Eksik uzuvda ağrı veya duyumlar oluşabilir. Bunun nöropatik olması muhtemeldir.
- Artık uzuv ağrısı: Bu muhtemelen kas-iskelet sistemidir ve yara dokularının, fasyanın ve kasların yeniden şekillenmesinden dolayı doğada lokalizedir.
- Ödem: Lokalize şişlik, ampütasyonlarda meydana gelme olasılığı çok yüksek olan bir komplikasyondur
- Kontraktür oluşumu: Kontraktürler, kasların, tendonların veya diğer dokuların sertleşmesine veya sertleşmesine neden olan ve eklemlerin deformitesine ve sertliğine yol açan bir kas-iskelet sistemi durumudur.
- Vücut Asimetrisi: Bir amputasyon, ağırlık dağılımı değişiklikleri yaratır ve ağırlık merkezini değiştirebilir.Bu da işlev ve yürüyüşte telafi edici mekanizmalara yol açarak vücudun diğer bölgelerinde ağrıya, spazmlara veya rahatsızlığa neden olabilir.
- Deride Döküntü: Amputasyonu takip eden haftalarda, eşlik eden hastalıklar, aşırı kanama, enfeksiyon, ödem ve kötü pansuman teknikleri nedeniyle yara iyileşmesinin kötü olması gibi çeşitli nedenlerle ameliyat yerinde deride bozulma meydana gelebilir. Uzun vadede hastanın kullanabileceği yardımcı cihazlar veya protezler nedeniyle bu komplikasyon ortaya çıkabilir.
Doktorunuz bu gibi durumlarda özel tedavi yöntemleri belirleyebilir.
