Kolonoskopi nedir? Kolonoskopi sonrası ne olur? Yaptıranların yorumları nelerdir gibi? sorular özellikle kolonoskopi işlemi yaptırması gereken kişiler tarafından en çok araştırılan konular arasında yer almaktadırlar.
kolonoskopi işlemi kalın bağırsak ve rektumun incelendiği endoskopi yöntemleri arasında yer almaktadır. Bu işlemde kalın bağırsakta bulunan polipler çıkartılarak laboratuvarda incelenmek üzere doku örneği alınmaktadır. Makattan girilerek gerçekleştirilen kolonoskopi işlemi sayesinde teşhis ve tedavi amaçlı uygulamalara karar verilmektedir.
Bağırsak ucunda ışık ve kamera olan esnek bir tüp ile gerçekleştirilen kolonoskopi işlemi kalın bağırsakta kanser hastalığı belirtisinin olup olmadığı veya dışkılama problemlerinin kalın bağırsak kaynaklı olup olmadığını tespit etmek amacıyla uygulanmaktadır.
Kolonoskopi Hangi Hastalıklarda Yapılır?
Özellikle kolonoskopi hangi hastalıklarda yapılır? Sorusu merak edilen konuların başında yer almaktadır. temelde teşhis amaçlı gerçekleştirilen kolonoskopi işlemi bağırsakta meydana gelen sorunların teşhisi için uygulanmaktadır. Genellikle önerilen ve işlemin uygulanmasına neden olan hastalıklar ise şöyledir;
- Açıklanamayan kansızlık yani anemi veya demir eksikliği
- Kronik kabızlık
- Kronik ishal
- Rektal kanama
- Nedeni açıklanamayan kilo kaybı
- Geçmeyen karın ağrısı
Bunların yanı sıra bağırsak kanseri taraması ve polip kontrolü içinde uygulanan kolonoskopi işleminde herhangi bir şikâyet bulunmaması halinde kolon kanseri veya rektum kanserinin erken teşhis edilebilmesi için kolonoskopi işlemi uygulanmaktadır. 50 yaş üzeri kişilerin her 5 yılda bir yaptırması gereken kolonoskopi işlemi özellikle ailesinde kolon veya rektum kanseri geçmişi bulunan kişiler tarafından daha sık yaptırılmalıdır.
Polip kontrolü ise daha önce bağırsak bölgesinde polip sorunu yaşayan kişilerin belirli aralıklarla kolonoskopi kontrolünden geçerek polip kontrolü yaptırması gerekmektedir.
Kolonoskopi Nasıl Uygulanır?
Kolonoskopi uygulaması yapılırken her 2 bacak göğse doğru çekilerek sola yatar pozisyonda muayeneye başlanır ve daha sonra hastaya anestezi uygulaması yapılarak işleme başlanır. İlk olarak kolonoskopi cihazını önce kalın bağırsağın son kısmına doğru ilerletip daha sonra ise kolonoskopi ile hava verilerek bağırsak şişirip bağırsağın iç yüzeyinin görünür hale getirilmesi sağlanmaktadır.
Ardından kolonoskopi biraz daha ileri doğru itilerek ince bağırsak ile kalın bağırsak birleşim yerine kadar tüm kalın bağırsak bölümleri detaylı olarak incelenmekte ve ortalama olarak 20 ila 30 dakika kadar sürmektedir. Son olarak ise kalın bağırsaktan ince bağırsağa da geçilerek ince bağırsağın son kısmı detaylı olarak incelenir ve işlem sonlandırılır.
uygun ve gerekli görüldüğü durumlarda doku örneği alınarak bu örnekler laboratuvara gönderilerek detaylı olarak incelemeye tabi tutulmaktadırlar.
Kolonoskopi Öncesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kolonoskopi sonrası şikayetler genellikle kolonoskopi öncesinde dikkat edilmesi gerekenlere uyulmaması durumlarında ortaya çıkabilmektedir. Ancak bu şikayetlerin temel nedeni öncesinde dikkat edilmesi gereken durumlara dikkat edilmesi olmayabilir bazı durumlarda kolonoskopi işlemini uygulayan doktorun tecrübesi de önemli faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kolonoskopi işlemi uygulanmadan önce mutlaka doktorun hastanın düzenli olarak kullandığı ilaçların bulunup bulunmadığını ve diyabet, kalp veya akciğer gibi rahatsızlıkları hakkında detaylı olarak bilgi alması gerekmektedir.
Bunun yanı sıra doktor kolonoskopi uygulanacak olan kişiye bazı besinlerin tüketilmesi hususunda kısıtlama koyarak özellikle 1 gün önce katı gıda tüketilmemesi gerektiğini de uyarmaktadır. işlem öncesi gece yarısının sonra kişilerin herhangi bir şey yememesi ve içmemesi gerekmektedir. Kolonoskopi işlemi sırasında bağırsakların temiz olması için hastaya bazı ilaçlar veya sıvı lavman uygulanmaktadır.
Kolonoskopi Sonrasında Nelere Dikkat Edilmesi Gerekmektedir?
Özellikle kolonoskopi işlemi sonrası dikkat edilmesi gereken birtakım önemli hususlar bulunmaktadır. işlem tamamlandıktan sonra hastanın ortalama olarak 1 saat kadar gözetim altında tutulması gerekmekte olup bu süreçte olduktan sonra eve gönderilmesi mümkündür. Ancak 1 saatlik süreç içerisinde mutlaka kolonoskopi sonrası ilk dışkılama oldukça önemli olup ilk dışkılama söz konusu olmadan hastanın taburcu edilmesi mümkün değildir.
Aynı zamanda ateş, titreme, şiddetli karın ağrısı, şişkinlik, dışkıda kan görülmesi, rektal kanama, kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı, mide bulantısı, kusma veya baş dönmesi gibi semptomların görülmesi durumunda da süreç içerisinde ise hastaya doğrudan müdahale edilmesi 1 saatlik süreç dışında ise hastanın doğrudan en yakın sağlık kuruluşuna giderek başvurması gerekmektedir.
Hastanın günlük rutin hayatına geri dönmeden önce ilk olarak 1 gün kadar istirahat etmesi gerekmekte olup bu süreçte hastanın kendisini şişkin hissetmesi mümkündür. Aynı zamanda işlem sırasında bağırsaklara verilen karbondioksit gazına bağlı olarak hasta gaz sancısı yaşayabilir ve dışkılama da az miktarda kan görülmesi mümkün olabilir. Bu hususta az miktarda kan görülmesi normal kabul edilirken aktif kanama bulunması durumunda mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.
kolonoskopi işlemi tamamlandıktan sonra hastanın rutin beslenme hayatına dönmesi mümkün olup normal beslenme ve sıvı tüketimini yapması mümkündür. Fakat işlem sırasında polip çıkarma veya biyopsi işlemleri uygulanması halinde doktorlar hastalara özel diyet programı uygulamakta olup doktorun önerdiği süre boyunca hastanın diyet programına uyum sağlaması gerekmektedir.
Kolonoskopi Zararlı Mıdır?
Kolonoskopi zararlı mıdır? Sorusu, özellikle bu operasyonu yaptırmayı düşünen kişilerin en sık sorduğu ve yanıt aradığı sorulardan biridir. Kolonoskopi, özellikle günümüzde gelişen teknoloji sayesinde risk ve zarar açısından önemli ölçüde riskisz bir operasyon haline gelmiştir. Ancak bu operasyonda yaşanabilecek önemli riskler de bulunmaktadır.
Özellikle Kolonoskopi esnasında kişilerin yaşayabileceği en ciddi komplikasyon, kişilerin bu operasyonda kalın bağırsağının delinmesi veya yırtılmasıdır. Her ne kadar günümüzde bu yırtılma ve delinme komplikasyonu son derece düşük oranda yaşansa da böyle bir durumda kişilerin kalın bağırsakları için cerrahi bir müdahale uygulanmakta ve bu durum ortadan kaldırılmaktadır.
Kolonoskopinin yaratabileceği riskler ve zararları doğrultusunda bu operasyon herkese uygulanamamakta, çeşitli hususlara sahip olan kişilere bu kolonoskopi önerilmemektedir. Özellikle mide, böbrek ve kalp rahatsızlıklarından birine sahip olan, bununla birlikte aort şişmesi, kan hastalığı ve gebelik gibi durumlar yaşayan kişilerin kolonoskopi yaptırması son derece risklidir.
Bu nedenle de özellikle uzman hekimlerin kolonoskopiden önce en detaylı şekilde kişiyi muayene etmesi ve bu operasyon için tamamen uyumlu olup olmadığını belirlemesi gerekmektedir. Yaşanabilecek ciddi komplikasyonlar sebebiyle kesinlikle bu rahatsızlıklardan birine sahip olan kişilerin bunu yaptırmaması gerekmektedir.
Kolonoskopi Sonrası Yorumlar
Kolonoskopi sonrası yorumlar içerisinde işlemden memnun olan da olmayan da bulunmaktadır. Özellikle bu süreçte işlemi uygulayan hekimin deneyimi ve doğru uygulama yapması yorumlar üzerinde belirleyici olmaktadır.
- “Mide şikayetlerimden dolayı iki senedir yılda bir olmak üzere muayene oluyorum. Geçen yılki tedavi oldukça başarılıydı. Umarım bu kez de aynı sonucu alırız. Meral Hoca çok ilgili ve hastayı takip etmekte çok başarılı. Daha önce endoskopi işlemi yaptırmıştım. Öyle deneyimli ki korkularınız tamamen ortadan kalkıyor.”
- “Ses kısıklığı, Reflü, yemek borusunda tıkanma, karında şişkinlik, gastrit şüphesi, kolonoskopi talebi. Endoskopi ve Kolonoskopi işlemi ağrısız ve problemsiz oldu. Tedavi sürecinin de olumlu ve faydalı olacağını düşünüyorum”
- “Kolonoskopiyi anestezi eşliğinde yapıyorlar. Fakat bu, bildiğiniz narkoz değil. Uyuşturuyor ve ağrı duymanızı önlüyor.”
- “Arkadaşlar kolonoskopi öncesinde özel bir diyet uygulamanız gerektiği söyleniyor size. Sebze yemekleri, meyveler, çiğ sebzeler, sarımsak, zeytin, mısır, kuruyemiş, susamlı simit yasak. Ayrıca yemeklerinize ketçap, nane, kırmızı biber falan da eklemeyeceksiniz. Tatlandırıcı kullanmayacaksınız.”
- “Kolonoskopi oldum ve işlemden sonra pek bir rahatsızlık yaşamadım. Bir günlük iş göremezlik raporu yeterli oluyor. Karında gaz birikimi en büyük problem fakat aşırı bir ağrı yapmıyor.”
