Bal, glikoz ve früktozdan meydana gelir. Balda bulunan şeker çözeltileri belirli bir süre arasında doygunluk noktasına ulaştığından dolayı kristalize olmasına veya başka bir deyişle donmasına, şekerlenmesine neden olur. Tüm bunların olması ihtiyaç duyulan doğal bir süreçtir. Halk içinde kristalize olan balın sahte olduğu bilinir, bu tamamıyla yanlış bir bilgidir. Kristalize olan bal hakiki, gerçek baldır. Şeker şurubu katkısı olan balların daha geç kristalleştiğini görebiliriz. Balın çeşitlerine ve yetiştirilmesindeki farklılıklara göre içeriğinde bulunan glikoz ve früktoz oranı değişkenlik gösterebilir. Bu da balların farklı seviyelerde kristalize olduğu anlamına gelir. Bal içindeki glikoz nispeti ne kadar yüksek ise bal o kadar hızlı kristalize olur. Ek olarak, petekli ballar süzme ballara bakılırsa daha geç kristalleşir. Peki, balın kristalleşmesi nasıl önlenir?
Balın Kristalleşmesi Nasıl Önlenir?
Balın kristalleşmesini engellemek için birçok farklı yöntem bulunmaktadır. Balın kristalleşmesi nasıl önlenir, şu şekilde sıralanabilir:
- Bal şişeleme sırasında sabit ısıyı 104 ila 150 fahrenhayt derece arasında koruyun.
- Herhangi bir kristali çözdürmek ve kristalleşmeyi meydana getirebilecek hava kabarcıklarını dışarı atmak için hızlı, yumuşak bir ısıl işlem için 140 ila 160 derece fahrenhayt ısısı sağlayın.
- Balı uygun kaplarda saklayın. Hava sızdırmayan ve su geçirmeyen, paslanmayan çelik bidonlarda önerilebilir.
- Balı serin ve kuru bir yerde saklayın, bu sıcaklık 50 ila 70 fahrenhayt ısısı olabilir. 70 fahrenhaytın üzerindeki saklama sıcaklıkları, zaman geçtikçe balın kalitesini ve besin maddelerini tehlikeye atabilir. Soğutulmuş depolama, balın hızlı bir şekilde kristalleştirmesini sağlar ve bu durumdan kaçınılmalıdır.
Bal Neden Kristalleşir?
Balın kristalleşmesinin veya başka bir ifadeyle donmasının sebebi, sıvı balın zamanla kavanozun en aşağısından başlayarak, yukarıya doğru katılaşarak gitmesi doğal bir süreçtir. Bal; özellikle çiçek balı, zaman içinde ve gizleme koşullarına bağlı olarak donar. Balla ilgili olarak diğer bir konu ise, süzme olarak satılan balların bir müddet sonra kristalleşmesinin bir sorun teşkil edip etmediğidir. Peki, bal neden kristalleşir?
Bu durum zaman zaman bala şeker şurubu katıldığı şeklinde yanlış yorumlanır. Sadece bu durum inanılan gerçeğin tam aksidir. Bundan dolayı şurup ilave edilmiş ballar, çok uzun süreler boyunca kristalleşmeden kalabilir. Saf ve organik ballar ise, balın elde edildiği çiçeklerin türüne göre değişmekle birlikte; özellikle kış aylarında ve soğuk bir yerde korunduğu takdirde, birkaç ay gibi kısa bir sürede kristalleşebilmektedir.
Bu ne olursa olsun organik bir olay olup, balın tüketilmesini önleyici bir sorun kesinlikle değildir. Organik olmayan sahte bal; içerisine farklı şekilde şeker şurupları katılmış, hile yapılmış ya da aşırı ısıtılmış olabilir. Organik bal aslında kısa sürede kristalleşir, donar. Ancak, sadece salgı balı ve çam balı yapısı gereği kristalleşmeyebilir.
Donmuş Bal Nasıl Çözülür?
Kristalleşen ya da donmuş balları tekrar çözmek ve tüketebilmek için birkaç yöntem elbette mevcuttur. Donmuş bal nasıl çözülür, şu şekilde gösterilmektedir:
- Sıcak suda bekletmek
- Mikrodalga
- Benmari
Sıcak Suda Bal Nasıl Çözülür?
Bu işlem esnasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, bal kavanozunun çok soğuk olmamasıdır. Eğer bal kavanozu çok soğuk olursa, sıcak su ile birlikte karıştığında, kavanoz patlayabilir ya da daha farklı sonuçlar doğurabilir. Bu işleme başlamadan önce, bir tencerenin içine elinizi yakmayacak biçimde kaynar su ekleyin. Bu su dolu tencerenin içine, donmuş balınızı yavaşça yerleştirin. Bu esnada balın daha çabuk çözülmesi için belirli aralıklarla karıştırmanız iyi olacaktır. Bu işlemi minimum 30 dakika boyunca uygulamanız gerekmektedir.
